Fetihleri Anlamak & Fatihleri Anmak Panel Programları

     İslam coğrafyasına ait bir kavram olan “fetih” kelimesi, kavram olarak oldukça farklı bir anlam taşımaktadır. İslam dininde fetih kavramı, işgal mantığından daha farklı olarak sadece belli bir toprak parçasını ele geçirmek değil, o toprağın üzerinde yaşayan insanların gönüllerinin de kazanılmasını, onlara adil ve özgür bir yaşam hakkını, huzur ve refahı tesis etmeyi karşılamaktadır. İzah ettiğimiz bu perspektif değerlendirildiğinde hiç şüphesiz bu fetih hareketini benimseyen kişilerinde insana değer veren bilge kişiler olduğunu bizlere göstermektedir. Bir hareketten, eylemden daha çok derin bir ideolojiyi barındıran bu faaliyetleri ve sonrasında kurulan teşekkülleri incelemek, kamuoyuna aktarmak adına başlattığımız “Fetihleri Anlamak, Fatihleri Anmak” panel serimizde alanında uzmanlaşmış araştırmacılar tarafından akademik araştırmalara ve toplumsal tarih bilincine katkı sağlamak ana gayemiz olmuştur.

     İlkini 2018 yılında İslâm Araştırmaları Merkezi Kütüphanesi’nde (İSAM) gerçekleştirdiğimiz, “Fetihleri Anlamak, Fatihleri Anmak” panel programında 5 büyük İslâm Fethi’ni (Mekke, Endülüs, Anadolu, Kudüs, İstanbul) akademik olarak ele almıştık. İlkini düzenlemiş olduğumuz bu panel programı, daha sonraki yıllarda da devam etmiş bulunmaktadır. Her geçen yıl büyük bir İslâm fethini ve fatihini akademik olarak ele almaya devam ettiğimiz panel programımız kapsamında 2020 yılı içerisinde Kars ve Ani’nin Fethi’ni ela alırken 2021 yılı içerisinde Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te “Osmanlı Rumelisinden Günümüze Balkanlarda Gönül Mirası” başlığı ile Rumeli coğrafyasında Türk dervişlerin ve devlet adamlarının gönülleri fethini ele aldık. Gerek dervişlerin eliyle gerek devlet eliyle bu bölgede halkın yararına yapılan faaliyetleri değerlendirdik. Okçular Vakfı, Yunus Emre Enstitüsü ve Uluslararası Balkan Üniversitesi iş birliğinde düzenlemiş olduğumuz programımıza gelecek yıllarda da devam edilecektir.

---

Fetihleri Anlamak Fatihleri Anmak-I 28 – 30 Aralık 2018
(Beş Büyük İslam Fethi; Mekke – Endülüs – Anadolu – Kudüs – İstanbul)

     Okçular Vakfı olarak 28-29-30 Aralık 2018 tarihleri arasında İslam Araştırmalara Merkezi (İSAM) kütüphanesi Konferans Salonunda “Fetihleri Anmak, Fatihleri Anlamak” adında bir panel programını icra ettik. Türkiye’de ilk defa Mekke’nin Fethi, Kudüs’ün Fethi, Endülüs’ün Fethi, Anadolu’nun Fethi ve İstanbul’un Fethi olarak beş büyük İslam Fethi tek bir panelde konu edildi. Alanında en yetkili akademisyenler bilimsel programımıza katkıda bulundular. 28 Aralık 2018 tarihinde öğleden sonra açılış koşmaları ile başlayan programda Mekke’nin Fethi konusu, Prof. Dr. Abdullah Kahraman, Prof. Dr. Âdem Apak ve Prof. Dr. Ünal Kılıç tarafından dinleyicilere aktarıldı. 29 Aralık 2018 tarihinde öğleden önce başlayan panelin ikinci gününde; Prof. Dr. İsmail Hakkı Atçeken, Prof. Dr. Mehmet Özdemir ve Doç. Dr. Nizamettin Parlak Endülüs’ün Fethi’ni anlatmıştır. Aynı gün öğleden sonra gerçekleştirilen panelde ise; Anadolu’nun Fethi, Prof. Dr. Osman Gazi Özgüdenli, Prof. Dr. Aydın Usta, Prof. Dr. Muharrem Keskin ve Prof Dr. Haşim Şahin tarafından izah edilmiştir. Programın son günü olan 30 Aralık tarihinde ise sabah oturumda; Prof. Dr. Ömer Faruk Harman, Prof. Dr. Ahmet Ağırakça, Prof. Dr. Cengiz Tomar ve Doç. Dr. Osman Aydınlı Kudüs’ün Fethi konusunu ele aldılar. Panelin beşinci ve son oturumda; Prof. Dr. Fahameddin Başar, Prof. Dr. Abdülkadir Özcan, Prof. Dr. Feridun M. Emecen ve Prof. Dr. Mehmet İpşirli çağ açıp çağ kapatan İstanbul’un Fethi’ni, geniş ve detaylı bir şekilde ifade ettiler.

---

Fetihleri Anlamak Fatihleri Anmak-II 25 Aralık 2019
(Fethedilemeyin Fethi; Sultan Alp Arslan ve Anı’nın Alınışı)

     Dünya Siyasî tarihine adını altın harflerle yazdıran Sultan Alp Arslan ve zaferleri, bilimsel, kültürel ve sanatsal faaliyetlerle birçok kez yâd edilmiştir. Tarihi dönemlerde Ermeni ve Bizans kuvvetlerinin elinde bulunan Ortaçağın “Fethedilemez” diye ifade edilen en muhkem kalelerden Anı Şehri’nin, Selçuklular tarafından fethi ve bu zaferin yarattığı kaosla birlikte başlattığı fütûhat çağları aşarak bir şeref nişanesi olmayı başarmıştır. Yaşadığımız topraklardaki ilk fetih camisinin şahitliğinde, Diyâr-ı Rum’dan Anadolu’ya dönüşen sürecin tohumları atılmıştır. Orta Asya’nın bozkırlarında ova savaşçıları olarak görülen birliklerin, sarp kayalıklar çevrili büyük surlara sahip Anı karşısında muvaffakiyet kazanması beklenen bir şey değildi. Bu mücadelenin kavramsal olarak karşılığını ve Anı’ya diz çöktüren komutan Ebu’l-feth Sultan Alp Arslan’ı, Kars Kafkas Üniversitesi ve Okçular Vakfı iş birliğinde Anı Şehri’nin fethini ve Sultan Alp Arslan’ı, Kafkas Üniversitesi Ahmet Arslan Kültür Merkezi’nde gerçekleştirdiğimiz panelde ele aldık. Anadolu topraklarının vatan haline gelmesinde büyük faaliyetlerde bulunan Sultan Alp Arslan ve Anı Kalesi’nin siyasi, tarihi, askerî açıdan önemi Prof. Dr. Cihan Piyadeoğlu ve Doç. Dr. Yaşar Kop tarafından izah edildi.

---

Fetihleri Anlamak, Fatihleri Anmak-III 21 Aralık 2020
(Osmanlı Rumelisinden Günümüze Gönüllerin Fethi)

     Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te Yunus Emre Enstitüsü, Okçular Vakfı paydaşlığında “Osmanlı Rumelisi’nden Günümüze Gönüllerin Fethi” başlıklı panel programı gerçekleştirildi. Asırlar boyunca kargaşa, kaos ve iç çekişmelerin hakim olduğu Rumeli topraklarında, Türk dervişleri ve devleti aracılığıyla tesis edilen Osmanlı Barışı’nın oluşum süreci üzerinde değerlendirmelerde bulunuldu. Gerçekleşen panelde, bölge insanının yararına yapılan faaliyetleri Osmanlı Devleti’nin Rumeli coğrafyasındaki vakıf varlığı ve kültürü üzerinden oluşturduğu birlikteliği ortaya koyuldu. TBMM Başkanı Prof. Dr. Sn. Mustafa Şentop’un açılış konuşmalarını yaptığı panelde; Prof. Dr. Şener Bilal ve Araştırma Görevlisi Barış Can’ın sunumlarıyla tamamlanmıştır.